Η Ναυσικά Πάστρα (Καλαμάτα, 1921 – Αθήνα, 2011). από το 1957 παρακολούθησε το σεμινάριο γλυπτικής του Ewald Mataré στo Salzburg της Αυστρίας.
Σπούδασε γλυπτική στην Akademie der Bildenden Künste, στη Βιέννη, στο εργαστήριο του καθηγητή Fritz Wotruba, από όπου αποφοίτησε το 1962. Από το 1967 έως το 1973 παρακολούθησε το σεμινάριο “Κοινωνιολογίας της Τέχνης” του καθηγητή Jean Cassou στο Παρίσι, στην École Pratique des Hautes Études, όπου και παρέμεινε μόνιμα εγκατεστημένη μέχρι το 1984.
Η εργασία της Ναυσικάς Πάστρα ορίζεται από μαθηματικές σχέσεις και εκτυλίσσεται ως η λογική ανάπτυξη ενός συλλογισμού.
Αρχικά, από το 1957 έως το 1963 στη Βιέννη δημιούργησε σε πηλό, γλυπτά μελέτης της ανθρώπινης φιγούρας ως προς τους εσωτερικούς νόμους της ισορροπίας του σώματος μέσα στο χώρο και τα μετέφερε στη συνέχεια, σε γύψο, σε τσιμέντο και σε μπρούτζο. Η εργασία αυτή παρουσιάστηκε το 1963 στην πρώτη της ατομική έκθεση στην Würthle Gallery της Βιέννης. Εγκατεστημένη στο Παρίσι, από τα τέλη του 1963, εργάστηκε μέχρι το 1968 στη βαθμιαία απλοποίηση των παραστατικών μορφών του ανθρώπινου σώματος, διατηρώντας ως αντικείμενο της εργασίας, αυτές καθεαυτές τις σχέσεις μεταξύ τους, των όγκων-μορφών ως προς το χώρο.
Αυτή την ενδιάμεση περίοδο πραγματοποίησε ένα μεγάλο αριθμό από σχέδια και μακέτες “περιβάλλοντος” και πειραματίστηκε σε καινούργια υλικά όπως ο πολυεστέρας. Η σειρά εργασιών Αναλογικά 1 (1968-1976), αντιπροσωπεύει την ακραία κατάληξη της απλοποίησης των μορφών στην εργασία της με τελικό όριο τις βασικές έννοιες του τετραγώνου και του κύκλου, των οποίων η ανάλυση των ιδιοτήτων καθοδήγησε και την επακόλουθη σύνθεσή τους μεταξύ τους, μέσω της διατομής τους.
Η διατομή του τετραγώνου και του κύκλου έδωσε τη μορφή “Σύνεκτρον”, για την οποία πήρε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1970.
Στη συνέχεια, η εκ νέου σύνθεση της μορφής “Σύνεκτρον”, με το τετράγωνο και με τον κύκλο από τα οποία προήλθε, προκάλεσε την επόμενη μορφή-γλυπτό, “Τετράγωνο-κύκλος-Σύνεκτρον”, του οποίου η εκδοχή, ως μακέτα περιβάλλοντος 500 τ.μ., βραβεύθηκε το 1974, σε δημόσιο διαγωνισμό του Δήμου Μοntreuil του Παρισιού. Τα Αναλογικά 1 εξετέθησαν το 1976, στην ατομική της έκθεση στην Galerie Denise René στο Παρίσι και στη συνέχεια, το 1977, στην Αίθουσα Τέχνης Δεσμός, στην Αθήνα.
Επίσης, η μορφή-γλυπτό “Τετράγωνο-κύκλος-σύνεκτρον”, πραγματοποιήθηκε το 1976 ως “γλυπτό-περιβάλλον” σε πέτρα εμβαδού 68 τ.μ., στο Lycée Polyvalent του Mirepoix στη Γαλλία, ως παραγγελία του Υπουργείου Πολιτισμού και στη συνέχεια, ως “γλυπτό-πηγή” σε μάρμαρο, στην κατοικία του ζωγράφου Γιάννη Σπυρόπουλου, το 1980 στην Εκάλη και ως μικρότερο “γλυπττό-πηγή” σε μάρμαρο, στο Μουσείο Γουλανδρή, το 1986, στην Άνδρο. Με την ίδια πάντοτε μέθοδο της επαγωγικής ανάπτυξης των σχέσεων του τετραγώνου και του κύκλου και των διατομών τους, διαμορφώθηκε το επόμενο στάδιο της εργασίας (Αναλογικά 2, 1979-1982), όπου η Ναυσικά προσέθεσε στις δύο προηγούμενες γλυπτικές διαστάσεις στην επιφάνεια, του τετραγώνου και του κύκλου, ένα τρίτο εξωτερικό και νοητό περιφερόμενο κινητό σημείο που προσδιορίζει τις εκάστοτε σχέσεις τους με το χώρο: η συνέπεια ήταν τα επόμενα γλυπτά (οι “Συναρτήσεις”), να σηκωθούν από το επίπεδο και να μεταβληθούν σε γλυπτά χώρου.
Τα εξέθεσε το 1980, στην ατομική της έκθεση, στην Wiener Secession στη Βιέννη, στη συνέχεια τα εξέθεσε, το 1987, στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Θεσσαλονίκης και μετά από παραγγελία του Τελλόγλειου Ιδρύματος, το γλυπτό Συνάρτηση Ι, Αναλογικά 2 , 1979-1982 εγκαταστάθηκε, το 1998, στο προαύλιο του Τελλόγλειου Ιδρύματος Τεχνών του ΑΠΘ, στη Θεσσαλονίκη.
Σε μια επόμενη περίοδο, στα Αναλογικά 3 (1982-1986), τα ημικύκλια της σειράς Αναλογικά 2 μεταβλήθηκαν, από ιδανικές γεωμετρικές μορφές, σε καμπύλες-παραβολές, (τις καμπύλες του διαστήματος) και με τα έργα αυτής της σειράς η Ναυσικά Πάστρα επελέγη, το 1989, στο διαγωνισμό για την πραγματοποίηση ενός γιγαντιαίου περιβάλλοντος, Spuikom-Environment, στο Vlissingen της Ολλανδίας. Επίτοιχες αναπτύξεις αυτής της σειράς εγκαταστάθηκαν, το 1991, στην πρόσοψη του Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Θεσσαλονίκης.
Με τη σειρά Σχέσεις-Ρυθμοί που παρουσιάστηκε το 1989 στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης και με τη σειρά Σχέσεις-Ρυθμοί Τ.Ε (Temps-Espace), που παρουσιάστηκε στην Γκαλερί 7, το 1994, η εργασία χρησιμοποίησε ως αντικείμενο την ανάλυση των οργανώσεων των Αναλογικών, ως ένα αυτοτελές σύστημα επισήμανσης της συνεχούς μεταβλητότητας και της κινητικότητας του χώρου, κάτω από διαφορετικές κάθε φορά επεμβάσεις.
Σε ένα επόμενο στάδιο αυτής της εργασίας, η μεταβλητή δομή του χώρου γίνεται συνάρτηση του είδους της εκάστοτε ύλης των γλυπτών της σειράς, “Γη, Σίδερο, Ξύλο”, έργα της οποίας παρουσίασε το 1998 στην γκαλερί Λόλα Νικολάου, στη Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια, στην έκθεση Αθήνα by Art, το 2004 και στο Μουσείο Pully της Λωζάνης.
