Η Ιερά Μονή της Παναγίας της Γιάτρισσας είναι κτισμένη σε κορυφογραμμή του Ταϋγέτου σε υψόμετρο 1175 μ. στα σύνορα των νομών Λακωνίας και Μεσσηνίας , κοντά στο δάσος της Βασιλικής .
Για αιώνες, η περιοχή όπου βρίσκεται η μονή ονομαζόταν Καλογερικά, ενώ πιθανολογείται , σύμφωνα με την τοπική παράδοση ,ότι από εκεί πέρασε ο Όσιος Νίκων ο «Μετανοείτε», που για μεγάλο χρονικό διάστημα έμεινε στη Μάνη.
Σύμφωνα με τον Αρχιμανδρίτη , και ηγούμενο της Ιεράς Μονής, κατά τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, Σωφρόνιο Σαραντόπουλο , το μοναστήρι είναι χτισμένο στα ερείπια μεγάλου ναού της Αθηνάς, ενώ η μετατροπή του ναού από παγανιστικό σε χριστιανικό έγινε το 382 μ.Χ.
Με το πέρασμα των χρόνων η μονή φαίνεται από την ιστορία του μοναστηριού ότι μάλλον εγκαταλείφτηκε και το 1632 χτίστηκαν τα πρώτα κελιά στη περιοχή από ένα πλούσιο ανδρόγυνο από την περιοχή της Καστάνιας, τον Κυριακούλη και τη Μαρία Ηλιαφέντη, που ζήτησε καταφύγιο εκεί, καθώς ήταν άτεκνοι.
Η Ιερά Μονή έγινε το 1972 ανακηρύχθηκε σε ιερό προσκύνημα, ενώ λίγα χρόνια αργότερα, το 1977,εγινε ανδρική . Οι πρώτοι μοναχοί, που γράφτηκαν στο νέο αυτό μοναστήρι ήταν ο Αρχιμανδρίτης Βασίλειος Ζαρκανίτης, ο Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Δρόσος, ο Ιερομόναχος π. Γρηγόριος Ασημακόπουλος και ο Ιεροδιάκονος π. Ιγνάτιος Κεράνης.
Το μοναστήρι , που ανήκει στη Μητρόπολη Γυθείου –Οιτύλου και πάσης Μάνης , είναι αφιερωμένο στη Γένεση της Παναγίας που γιορτάζεται την 9η Σεπτεμβρίου , αλλά δέχεται προσκυνητές καθ’ όλο τον χρόνο .
Πως θα πάτε
1η διαδρομή , πιο κοντινή
Λίγα χιλιόμετρα μετά τη Στούπα στο δρόμο προς Αερόπολη , απέναντι από το λαογραφικό μουσείο Πλάτσας , υπάρχει δρόμος που ίσως ακόμα και σήμερα είναι χωματόδρομος προς Μηλιά που καταλήγει στην Ιερά Μονή , τον οποίο .λόγο του ότι είναι και ο πιο σύντομος δρόμος για το μοναστήρι, τώρα τελευταία προτιμούν πολλοί προσκυνητές. Ο δρόμος αυτός διανοίχτηκε περίπου πάνω στο παλιό μονοπάτι, κι έτσι πολλά μυθικά σημεία του μονοπατιού δεν τα συναντούμε πια.
2η διαδρομή , πιο εντυπωσιακή
Από το δρόμο Γυθείου προς Σπάρτη , στο χωριό Αιγιές, υπάρχει πινακίδα και κάνετε δεξιά. Ο δρόμος με άσφαλτο περνάει από αρκετά χωριά του Δήμου Ανατολικής Μάνης, ανηφορίζει στον Ταΰγετο και καταλήγει στην Ιερά Μονή . Πιο μακρινή διαδρομή αλλά είναι πιο εντυπωσιακή .
3η διαδρομή , για τους λάτρεις του βουνού και της φύσης γενικότερα
Μέσω του δάσους Βασιλικής, 30 χιλιόμετρα περίπου με χωματόδρομο, ίσως χρειάζεται να έχετε τζιπ, αλλά η άπειρη ομορφιά της διαδρομής στα έλατα , για την ταλαιπωρία στο χωματόδρομο θα σας αποζημιώσει.
